Hủy toàn bộ bản án vụ VN Pharma

Bản án sơ thẩm vụ VN Pharma có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, xử không đúng tội danh và cần làm rõ trách nhiệm của lãnh đạo Cục Quản lý dược nên tòa phúc thẩm tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm.

Sau 11 ngày xét xử và nghị án, sáng 30-10, TAND Cấp cao tại TP HCM đã tuyên án vụ tiêu cực xảy ra tại Công ty CP VN Pharma.

HĐXX đã tuyên hủy toàn bộ bản án mà tòa sơ thẩm đã tuyên trước đó, trả hồ sơ cho cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại từ đầu. Tiếp tục lệnh bắt tạm giam 2 bị cáo Nguyễn Minh Hùng (nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP VN Pharma) và Võ Mạnh Cường (Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hàng hải quốc tế H&C). Do vụ án bị hủy nên các kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của các bị cáo không được xem xét.

Bỏ lọt tội phạm

HĐXX cấp phúc thẩm nhận định bản án sơ thẩm mà TAND TP HCM đã xử phạt đối với các bị cáo về tội "Buôn lậu" và "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức" là chưa đầy đủ, toàn diện và chưa phản ánh đúng bản chất vụ án, có dấu hiệu bỏ lọt hành vi phạm tội, từ đó dẫn đến hình phạt đã tuyên đối với các bị cáo là quá nhẹ, không tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội đã thực hiện, gây dư luận bất bình.

HĐXX nhận định để nhập khẩu được lô thuốc H-Capita 500mg Capet về Việt Nam, các bị cáo đã làm và sử dụng một loạt con dấu, giấy tờ giả bao gồm: Giấy chứng nhận bán hàng tự do (FSC) và Giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc (GMP) của Bộ Y tế Canada được hợp pháp hóa lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada. Kết quả điều tra của Bộ Công an các giấy tờ này đều là giả.

Các bị cáo nghe tòa tuyên án

Ý thức của các đối tượng từ khi thỏa thuận mua bán, làm đơn đặt hàng, thiết lập hồ sơ xin phép nhập khẩu lô thuốc, chuẩn bị bán hàng thông qua đấu thầu, chỉ định trước tiền hoa hồng cho các bác sĩ…đến khi làm thủ tục thông quan là để bán hàng giả nhằm thu lợi bất chính, bất chấp hậu quả xảy ra.

Do đó hành vi của các bị cáo phải được xem xét đánh giá toàn diện trong mối quan hệ với các chứng cứ khác, đặc biệt là kết luận giám định lại để đảm bảo xác định đúng bản chất vụ án, tội danh trên cơ sở đó mới có đường lối xử lý vụ án được đúng pháp luật.

Có cơ sở xác định lô thuốc H-Capita 500mg Capet là thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ, kiểm nghiệm. Bản thân Cường cũng thừa nhận không biết loại thuốc này sản xuất ở đâu.

Ý chí của các đối tượng đã phạm tội buôn bán hàng giả bởi vì đã buôn bán tân dược không rõ nguồn gốc, thuốc không được dùng để chữa bệnh cho người, làm giả bao bì, nhãn hiệu thuốc.

Cần xác định lại tội danh của các bị cáo cho nên kháng nghị của VKSND Cấp cao tại TP HCM là phù hợp.

Hùng và Cường đã bàn bạc với nhau để xây dựng hồ sơ bán hàng, sử dụng con dấu giả để hoàn thiện hồ sơ nhập thuốc.

Cường chỉ đạo nhân viên ở VN Pharma sử dụng giấy tờ giả mạo để nhập 9.300 hộp thuốc điều trị ung thư không rõ nguồn gốc; chỉ đạo nhân viên ghi lùi ngày trên hồ sơ nhập khẩu; thỏa thuận với Cường nâng khống giá thuốc. Các đối tượng đều biết sử dụng giấy tờ giả, con dấu giả để làm hồ sơ trình Cục Quản lý dược nhập khẩu thuốc đã có dấu hiệu làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức.

Cho nên cấp sơ thẩm không xử phạt Cường, Hùng và những người khác tội danh "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức" là bỏ lọt tội phạm.

Hai bị cáo Hùng và Cường

Sau khi thuê dược sĩ viết hồ sơ kỹ thuật thuốc, các đối tượng đã sử dụng tài liệu, con dấu để làm hồ sơ xin nhập khẩu thuốc không rõ nguồn gốc nhưng chỉ xử tội "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức" cũng là bỏ lọt tội phạm.

Ông Phan Xuân Thiện (Phó tổng giám đốc VN Pharma) là người giới thiệu cho Hoàng Trúc Vy (nhân viên VN Pharma) thuê dược sĩ Phạm Văn Đông viết hồ sơ kỹ thuật thuốc. Ông Thiện biết rõ xuất xứ lô thuốc và biết rõ con dấu Helix Canada là dấu giả đã có ở VN Pharma từ trước nhưng vẫn để mặc cho các bị cáo Hùng và cấp dưới thực hiện hành vi hợp thức hóa để tiêu thụ lô thuốc là hành vi có dấu hiệu che giấu, không tố giác tội phạm.

Hoàng Trúc Vy đã biết việc làm giả hồ sơ để nhập thuốc nhưng vẫn tiếp sức cho Hùng để thực hiện hành vi nên đồng phạm tích cực, cần điều tra làm rõ.

Sai phạm của Cục Quản lý dược

Có thể nói trong vụ án này, các đối tượng nhập lậu thuốc không rõ nguồn gốc là xuất phát từ việc tắc trách của cán bộ, lãnh đạo của Cục Quản lý dược. Cục Quản lý dược đã cấp phép nhập khẩu, số đăng ký lưu hành đối với 7 loại thuốc khác. Sau khi vụ án bị phát hiện, Cục Quản lý dược mới thu lại giấy phép đã cấp trước đó.

Tại phiên phúc thẩm, khi được hỏi thì ông Đỗ Trung Hưng, Phó Vụ trưởng Vụ pháp chế Bộ Y tế lại nhiều lần nói rằng việc cấp các giấy phép này là đúng quy định, đúng quy trình. Ông Hưng cũng thừa nhận rằng trước khi cấp phép thì hội đồng thẩm định phải truy xuất nguồn gốc thuốc.

HĐXX nhận định việc truy xuất nguồn gốc thuốc là bắt buộc nhưng hội đồng thẩm định đã không làm điều này khi cấp phép là sai phạm nghiêm trọng.

Hồ sơ thẩm định không ghi ngày, tháng, năm và có 3 chuyên gia không ký tên. Để xác định tính hợp pháp của hồ sơ thẩm định thì cần lấy lời khai của 3 chuyên gia này. Việc cán bộ Cục Quản lý dược nói rằng không cần thiết là không đúng với quy định nên cần phải làm rõ.

Cục Quản lý dược không thể không biết đối tác Hồng Kông hết hạn hoạt động ở Việt Nam để cho qua và duyệt hồ sơ thẩm định là sai phạm nghiêm trọng.

Tại phiên phúc thẩm, Võ Mạnh Cường đưa ra chứng cứ mới nói rằng Helix Canada là công ty có thật và Cường là đại diện ủy quyền tại Việt Nam. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao đã có công văn trả lời công ty này là không có thật. Để làm rõ tính khách quan thì cần phải làm rõ công ty Helix Canada là công ty nào và đại diện ủy quyền tại Việt Nam là như thế nào từ đó mới có biện pháp xử lý trách nhiệm của Cục Quản lý dược trong việc cấp phép cho Helix Canada hoạt động tại Việt Nam.

Làm rõ việc cấp phép 7 loại thuốc mà Cục Quản lý dược đã cấp phép trước đó. HĐXX TAND Cấp cao tại TP HCM nhận định chính việc làm tắc trách của lãnh đạo Cục Quản lý Dược đã tạo điều kiện cho nhóm 9 bị cáo làm việc phi pháp, trái đạo đức, y đức và chuẩn mực xã hội khi các bị cáo kinh doanh các sản phẩm liên quan đến tính mạng, sức khỏe của người bệnh mà đặc biệt là người bệnh ung thư đang từng ngày, từng giờ giành lấy sự sống từ tay tử thần.

Cần làm rõ số tiền là vật chứng vụ án

Tại tòa, ban đầu Hùng nói rằng chi 7,5 tỉ đồng cho công tác bán hàng, phát triển khách hàng, marketing…Tuy nhiên, từ những lời không thành khẩn này, tòa đã công bố lời khai một trình dược viên rằng sau khi so sánh mức chi hoa hồng của các hãng đối thủ, trình dược viên đề xuất chi hoa hồng cho bác sĩ và được ban giám đốc VN Pharma chấp nhận.

Sau khi lời khai này được công bố, Nguyễn Mạnh Hùng cùng Ngô Anh Quốc (Phó tổng Giám đốc VN Pharma) mới gục đầu thừa nhận lời khai này là đúng; tuy nhiên, nói rằng trình dược viên có chi tiền cho bác sĩ hay không thì không biết.

Ngoài ra, Nguyễn Minh Hùng đã chỉ đạo nhân viên chi 10.000 USD cho đối tác Hồng Kông. Ban đầu, Hùng nại ra rằng do thấy đối tác gặp khó khăn về tài chính nên giúp số tiền này. Tuy nhiên, sau đó lời khai mới rằng Hùng thuê pháp nhân công ty này để làm những chuyện phi pháp tại Việt Nam.

Các bị cáo đã khai nhận chi hoa hồng 7,5 tỉ đồng cho bác sĩ: Cần làm rõ 7,5 tỉ đồng là chi cho những lô thuốc nào vì lô thuốc bị phát hiện chỉ có 5 tỉ đồng mà chi hoa hồng 7,5 tỉ đồng là không phù hợp. Cần điều tra làm rõ những người có liên quan trong việc chi 7,5 tỉ đồng hoa hồng.

Số tiền 7,5 tỉ đồng và 10.000 USD là tang vật vụ án; tuy nhiên, tòa sơ thẩm không tuyên tịch thu sung quỹ nhà nước, đây là một thiếu sót nghiêm trọng trong công tác xét xử.

Về 157 tỉ đồng cần làm rõ có phải là tiền thu lợi bất chính hay không thì cần phải điều tra làm rõ, nếu là tiền phi pháp thì cần tịch thu sung quỹ nhà nước.

Từ các nhận định này, TAND Cấp cao tại TP HCM đã tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại từ đầu nhằm đảm bảo tính khách quan của vụ án.

Theo Phạm Dũng - nld.com.vn - 30/10/2017

Xem thêm các bài viết cùng chủ đề với bài viết (phía trên):

Hủy toàn bộ bản án vụ VN Pharma